Pensioen in eigen beheer vanaf 2017: bevriezen, afkopen of omzetten

Zoals u wellicht heeft vernomen is op Prinsjesdag, als onderdeel van het Belastingplan 2017, wetgeving voorgesteld met betrekking tot het pensioen van de directeur-grootaandeelhouder (DGA). Verdere opbouw van pensioenaanspraken in eigen beheer is vanaf 2017 niet langer mogelijk.

Wetsvoorstel
Dit wetsvoorstel is door Tweede Kamer aangenomen maar nog niet door de Eerste Kamer. De verwachting is dat dit uiteindelijk wel zal gebeuren. De datum van inwerkingtreding van de wetgeving is in principe 1 januari 2017 aanstaande. Naar aanleiding van vragen uit de Tweede Kamer had Staatssecretaris Wiebes alle DGA’s al drie maanden extra de tijd gegeven om de laatste stappen te kunnen zetten die nodig zijn om het pensioen in eigen beheer aan te passen aan de per 1 januari 2017 door te voeren wijzigingen.

Gisteren heeft echter Staatssecretaris Wiebes de Eerste Kamer verzocht de stemming over het wetsvoorstel “Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen” uit te stellen. Hij bereidt op dit moment een wijziging van het wetsvoorstel voor waarin hij eventueel extra maatregelen zal opnemen en waarin ook een wijziging van de datum van inwerkingtreding zal worden voorgesteld.
In die wijziging van het wetsvoorstel zal dan tevens terugwerkende kracht worden voorzien voor de overige pensioenmaatregelen die in het wetsvoorstel zijn opgenomen.

Met andere woorden het wetsvoorstel is nog niet aangenomen door de Eerste Kamer en wacht op wijzigingen door de Staatsecretaris. Naar verwachting zullen deze wijzigingen met name gaan zien op de waardering van de pensioenverplichting op de omzettingsdatum. Alle andere voorgestelde wijzigingen die in deze notitie worden uitgelegd zullen waarschijnlijk “gewoon” worden doorgevoerd. Aangezien de Eerste Kamer vanaf vandaag tot en met 16 januari 2017 op Kerstreces is, is e.e.a. niet te verwachten voor eind januari 2017.

Mogelijkheden vanaf 2017
De DGA heeft vanaf 2017 de volgende mogelijkheden:
1. Afstempelen en afkopen
De DGA ziet af van een deel van zijn pensioen. Het wordt toegestaan dat de pensioenaanspraak wordt verlaagd tot de fiscale waarde, de waarde waar nu ook uw pensioenvoorziening voor op de balans staat. Dit wordt het zogenoemde ‘afstempelen’ genoemd en kan zonder fiscale gevolgen. Na het afstempelen kan de DGA er voor kiezen het pensioen in zijn geheel af te kopen. Bij deze afkoop is wel loonbelasting verschuldigd door de BV. Om het afkopen te stimuleren komt er gedurende drie jaar een tegemoetkoming waarbij een deel van de afkoopsom wordt vrijgesteld.

Dit ziet er dan als volgt uit:
Korting op grondslag Belastbaar deel afkoopsom* Belastingdruk**
2017                34,5%                      65,5%                              34%
2018                25,0%                      75,0%                              39%
2019                 19,5%                      80,5%                             42%
(*)Ter voorkoming van anticipatie-effecten wordt aangesloten bij de balanswaarden ultimo 2015;
(**) Afgeronde percentages uitgaande van het tarief van 52% over het belastbare deel van de afkoopsom.

2. Omzetting in oudedagspaarverplichting
Kiest de DGA niet voor afkoop, dan kan hij kiezen voor omzetting van de pensioenvoorziening in “oudedagssparen in eigen beheer” ( ook wel afgekort tot OSEB). De pensioenverplichting wordt dan omgezet in een oudedagsverplichting (ODV). Deze omzetting verloopt fiscaal zonder belastingheffing. Het is binnen het oudedagssparen niet mogelijk om nieuwe pensioenaanspraken op te bouwen. Wel vindt er een oprenting van de OSV plaats. Belastingheffing vindt pas plaats als het pensioen wordt uitgekeerd. De DGA kan vanaf zijn AOW-leeftijd gedurende twintig jaar uit de BV een gelijkmatige uitkering ontvangen. De DGA kan op elk gewenst moment besluiten om de OSV geheel of gedeeltelijk om te zetten in een lijfrenterekening bij een bank.

3. Bevriezen
De DGA is niet verplicht tot afstempeling, afkoop of omzetting. Hij kan alles bij het oude laten. Het tot 2017 opgebouwde pensioen in eigen beheer wordt dan “bevroren” en verdere opbouw van pensioenaanspraken in eigen beheer is vanaf 2017 niet meer mogelijk. Dit is ook het geval als zijn (voormalige) partner weigert in te stemmen met afstempeling, afkoop of omzetting.

Bijzondere situaties
Bent u gescheiden (in het verleden), heeft u al een ingegaan pensioen, of heeft u (deels) een bij een verzekeringsmaatschappij verzekerde pensioenregeling, dan verzoeken wij u met ons contact op te nemen. Samen kunnen we dan bekijken welke optie voor u het meest voordelig is.